اصلاح نباتات

اصلاح نباتات

این وبلاگ برای دوستاران گیاه شناسی به خصوص دوستان اصلاح نبات طراحی گردیده است
اصلاح نباتات

اصلاح نباتات

این وبلاگ برای دوستاران گیاه شناسی به خصوص دوستان اصلاح نبات طراحی گردیده است

وجین و سله شکنی

وجین و سله شکنی

از بین بردن علف های هرز با استفاده از وسایل مکانیکی را وجین گویند.

وجین در مورد گیاهانی که با نراکم کم کاشته می شوند و رشد رویشی کمی دارندضروری است، زیرا این  گیاهان قدرت رقابت با علف های هرز را نداشته و در صورت عدم کنترل افت شدیدی می کنند. مانند: ذرت ، سیب زمینی، توتون ، چغندرقند، پنبه،...

معمولا وجین و سله شکنی بطور همزمان با یک وسیله صورت می گیرد.

گیاهانی که به صورت متراکم کاشته می شوند( گندم، جو، یونجه، شبدر،...) قدرت رقابت با علف های هرز را دارند. (البته در صورتی که به میزان کافی رشد کرده باشند)

سله: لایه ی سختو متراکمی است که در خاک های سنگین تا نیمه سنگین و تحت فشار آب تشکیل می شود.

تخریب ساختمان خاک در اثر خاک ورزی در وضعیت خشک یا خیس بودن خاک بر حساسیت خاک نسبت به عوامل مولد سله می افزاید.

عوامل تشدید سله: تر و خشک شدن متوالی خاک، کمبود ماده ی آلی، جایگزین شدن کلسیم توسط سدیم و زیادی رس های منبسط شونده.

مضرات سله: رشد گیاه در زیر سله با نقصان روبرو می شود. در مواردی که دانه کوچک باشد شاید بتواند به راحتی از ما بین شکاف های سله بیرون بیاید ولی در حالتی که بذر حجیم باشدامکان دارد رشد با نقصان روبه رو شود و لپه ها ما بین سله باقی بماند و در اثر تدوام رشد محور زیر لپه، قطع می شوند.

سله نفوذ پذیری خاک را نسبت به هوا و آب کم می کند. شرایط مناسب برای فرسایش را ایجاد می کند . باعث اشکال در آبیاری می شود. تهویه ی خاک را محدود می کند.

در حالتی که بذر اپی جیل است( برون خاکی) باشد اگر تراکم آن بالا باشد به شکستن مقاومت سله کمک می کند. در واقع در چنین حالتی که تراکم را بالا می گیرند هزینه زیاد می شود.

بعضی از کشاورزان با میخ سوراخ ایجاد می کنند و بذر تازه جوانه زده را در ته سوراخ قرار می دهند و تا زمان سبز شدن کامل بوته ها، آبیاری نمی کنند.

سله مرطوب مقاومت فیزیکی کمی دارد. سله را با آبیاری نزدیک، مرطوب و نرم کرد. اما این کار خوب نیست چون خاک سرد می شود و رشد به تاخیر می افتد و در تهویه محدودیت ایجاد می شود.

مهم ترین راه مبارزه با سله افزایش ماده ی آلی خاک و بهبود ساختمان خاک است. خاکدانه هایی که دارای ماده ی آلی زیادی هستند پایدار بوده، مقاومت زیادی در مقابل فشار آب دارند و متلاشی نمی شوند.

در صورت پیدایش سله لازم لست سله شکنی صورت گیرد در این حالت زمانی این عمل را انجام می دهند که خاک به صورت خشک باشد تا از اتلاف رطوبت خاک جلوگیری شود. در واقع سله که شکاف می خورد رطوبت اعماق نیز تلف می شود. سله علاوه بر اینموجب بهبود ساختمان خاک هم می شود( در خاک های رسی، خاک هایی که فاقد ساختمان اند سله موجب افزایش نفوذ پذیری می شودو تبخیر از خاک را طی مدت ، در سه بار آبیاری کاهش می دهد.

در نواحی پر باران، چه در کشت دیم و چه در کشت آبی، لازم است خاک را به دفعات زیاد سله شکنی کرد . این عمل امکان نفوذ آب باران را به داخل خاک بوجود می آورد؛ از فرسایش جلوگیری می کند و با پیشگیی از تبخیر؛ سبب حفط رطوبت ذخیره شده در خاک می شود.

وجین

حذف علف های هرز را وجین گویند.

نکته: در حالتی که زمین را با ابزار دستی وجین می کنیم، کشیدن بوته ها موجب ابز شدن و شکافتن و سله شکنی خاک می شود.

عملیات وجین و سله شکنی ممکن است در زمان های زیر صورت گیرد:

1. قبل از کاشت: در حالتی که بعد از عملیات خاک ورزی و تهیه بستر باران های شدید ببارد خاک سله ببندد و یا علف هرز شدید روئیده باشد. برای وجین و سله شکنی زمین های مسطح از دیسک سبک، دندانه، چنگک گردان و انواع کولتیواتور استفاده می کنند که به طور سطحی خاک شکسته می شود.

2. در مرحله ی سبز شدن: اگر بعد از کاشت باران ببارد و یا آبیاری صورت بگیرد که سبب سله بستن خاک شود، سبز شدن محصول با مشکل روبه ور می شود. این عمل در مورد محصولات هیپوجیل( مثل: ذرت، آفتاب گردان، گلرنگ، پنبه، بادام زمینی و سیب زمینی) امکان پذیر است ، چون ساقه چه آنها انعطاف کافی داشته و غیر شکننده است.

زمان دقیق عمل به نوع محصولف ضخامت سله، رطوبت خا ک و وسیله ی مورد استفاده بستگی دارد.

برای کاهش آسیب به محصول و اثر بخشی لازم است بذر را به صورت عمقی بکارند.

علف هرز اگر بسیار جوان باشد ریشه سطحی دارد و دستگاه دندانه انگشتی خیلی راحت آن را از خاک در می آورد.

در حالتی که ما گیاه را عمیق کاشتیم و علف هرز هم جوان و سطحی است وجود سله باعث تنش محدود در گیاه و تنش شدید در علف هرز می شود که این امر مطلوب است چون در مورد گیاه سا قه جه انعطاف بیشتری پیدا می کند و در برابر ححرکت انگشتی ها کمتر آسیب می بیند و در مورد علف هرز به راحتی نابود می شود.

بهتر است وجین در روز های آفتابی صورت بگیرد.

3. پس از پایان تنک کردن: معمولاٌ بعد از تنک کردن زمین را آبیاری می کنند در صورتی که فرصت کافی برای آبیاری وجود دارد، بهتر است اول زمین را وجین و سله شکنی کنیم و بعد آبیاری کرد.

برس های نایلونی برای کندن علف های هرز جوان از ریشه است و علف هرز کنده شده را در سطح خاک رها می سازد.

4. وجین و سله شکنی قبل از گسترش محصول: غالباٌ قبل از اینکه محصول در زمین گسترش یابد آخرین مرحله ی سله شکنی ار انجام می دهند، چون گسترش محصول حرکت تراکتور و... مشکل میشود.

این مرحله با مرحله  ی دادن کود سرک بپ گیاه همزمان است که هم کود را می دهند و هم وجین وسله شکنی صورت می گیرد.